Idols-winnaar Boris had de primeur in Nederland. Nou ja, bijna dan. Hij kwam met zijn nieuwe single binnen op nummer 2 in de hitlijst. Dat schijnt niet zo moeilijk meer te zijn tegenwoordig, maar wel uniek is dat zijn notering was te danken aan de verkoop op internet, op de site van de Free Record Shop. En dat terwijl de single, die voor 1,79 euro gedownload kon worden, is beveiligd. Hij kan slechts drie keer op een cd worden gebrand en vijf keer naar een mp3-speler worden gekopieerd. Hij is bovendien alleen te beluisteren met de Windows Media Player (versie 8 of hoger). Nu heb ik al niet zoveel met Boris, met Windows heb ik nog minder. Ik heb een Mac en een iPod en ben een groot fan van de iTunes Music Store.

De muziekwinkel van Apple werd in 2003 uitgeroepen door Time magazine tot Coolest Invention of the Year. En terecht. Apple, nota bene van huis uit een computerfabrikant, wist de neerwaartse spiraal te doorbreken waar de muziekindustrie zich in bevindt. Die weet zich geen raad met de peer-to-peer netwerken waarop mensen massaal muziek uitwisselen. Haar eerste reactie was om zich heen slaan. De beheerders van zulke netwerken met veel kabaal voor de rechter slepen. Toen dat niet toereikend bleek te zijn, waren de eindgebruikers aan de beurt, waaronder een 12-jarig meisje met een bijstandsmoeder. Nee, daar win je veel goodwill mee. Apple had een creatiever antwoord en maakte een hele gebruiksvriendelijke winkel voor digitale muziek in zijn iTunes muziekprogramma. Nummers kosten er 99 dollarcent. Sim-pel. Het concept omvat ook de iPod, een van de geilste gadgets van dit moment. De ge•ntegreerde aanpak werkt. De iPods gaan als warme broodjes over de toonbank en de Music Store verkocht in 2003 maar liefst 50 miljoen nummers, mede dankzij de Windows-versie van iTunes die in het najaar verscheen. Eind april 2004, na de release van iTunes 4.5, vestigde Apple zelfs een nieuw weekrecord met 3,3 miljoen verkochte nummers. Ik heb al mijn cd's overgezet. Mijn stereo staat vrijwel nooit meer aan.

De computers van Apple mogen dan marginaal zijn in termen van marktaandeel, de iTunes Music Store is de grootste in zijn soort. Soort ja, want de succesformule kreeg snel navolging. Napster werd weer opgegraven, Coca-Cola ging zelfs muziek verkopen en Apple's grootste concurrenten in deze hoek, Microsoft en Sony, kondigden ook winkels aan. Die van Sony, Connect geheten, is inmiddels online maar stelt volgens de eerste kritieken teleur. Ik heb haar zelf niet kunnen uitproberen, want er bestaat alleen een kassa voor Amerikanen. Dat geldt jammer genoeg ook voor de iTunes Music Store. Ik kom er desalniettemin geregeld, om samples te luisteren en playlists te checken. Als je muziek wilt kopen dan kun je sinds kort uitwijken naar een iTunes- en iPod-compatibel winkel ergens op een Russische site, maar ik wacht geloof ik liever op de Europese kassa van Apple. Die wordt naar verluidt ergens in het najaar geopend.

Waar ik ook op wacht is de logische volgende stap van de iTunes Music Store: de verkoop van digitale films. Je vindt er nu al trailers (en muziekclips) en de filmindustrie heeft ook last van piraterij. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld is volgens de British Video Association het aantal mensen dat illegaal films downloadt op internet vorig jaar verdrievoudigd tot 1,7 miljoen. Het werkelijke aantal zal nog wel hoger liggen, vermoed ik. Ik ken zo al drie mensen in mijn directe omgeving die er een bijbaan op nahouden als filmdealer. Maar die leuke hoesjes dan met die boekjes en zo? Ja, ik koop ook dvd's, bij de vleet zelfs, en er zitten mooie boxen bij. Maar ik zou ze liever online kopen als digitaal bestand dat ik op mijn toekomstige mediaserver kan zetten die in de meterkast zal staan. Zodat ik op willekeurig welk scherm in mijn huis draadloos door mijn filmbibliotheek kan scrollen en op play klikken. De iTunes Movie Store, ik ben er helemaal klaar voor.

Erwin van der Zande

[gepubliceerd in Dzone nr. 5, juni 04]