Op het plein voor het Centraal Station in Amsterdam staat er eentje. Een internetzuil van PTT Telecom. Hij valt bijna niet op tussen de telefoonzuilen en de horden fietsen. Alsof het de normaalste zaak van de wereld is om op straat te kunnen mailen en surfen. Toen honderd jaar geleden de eerste telefooncel in Nederland werd geplaatst, vroegen velen zich af waarom men in godsnaam op straat zou willen bellen. De geschiedenis lijkt zich niet te herhalen. Want mensen reageren enthousiast op de in totaal 25 internetzuilen die momenteel in Amsterdam staan opgesteld.

De internetzuilen zijn onderdeel van een actie van de Gemeente Amsterdam in het kader van de Bangemann Challenge. Een wedstrijd voor Europese steden met meer dan 400.000 inwoners waarin steden laten zien hoe ze de kloof tussen have's en have-not's proberen te verkleinen. 'Mensen die internet kennen, vinden de zuil vooral erg mooi. Mensen die minder bekend zijn met internet vinden 'm ook mooi maar begrijpen er nog weinig van,' vertelt projectleider Rick Spierings van PTT Telecom. Hoewel de wedstrijd reeds is afgelopen, blijven de zuilen staan. 'In ieder geval tot eind van dit jaar, want de pilot verloopt na een lastige start nu erg goed. De zuil bij het station bijvoorbeeld is gemiddeld 4 uur per dag bezet. Ik verwacht dat de PTT in andere steden ook zuilen zullen plaatsen.'

De straatsurfer heeft de beschikking over het (hele) web en e-mail. Mailen kan anoniem (netkiosk@pi.net unknown - please do not reply) of met een bestaand e-mail adres als afzender. Elke zuil beschikt bovendien over een printertje. Best handig om bijvoorbeeld aan het begin van een avondje stappen een filmladder af te drukken. De betaling gebeurt met een telefoon- of chipkaart. Bij een buitenzuil betaal je een kwartje per twee minuten. Binnen zoals in het Vrouwencafé in Amsterdam ben je voor 25 cent vier minuten online. 'Gewoon bellen met een kaart is duurder. De internetzuil is relatief goedkoop omdat de PTT dit project voorlopig subsidieert.' Spierings sluit niet uit dat de zuilen later dit jaar op Het Net worden aangesloten.

Maar dan zullen er nog enkele schoonheidsfouten moeten worden weggewerkt. Zo kon Shift niet achterhalen hoe je een sessie stopt. De oplossing bleek - na een kwartier pielen - onverwacht eenvoudig: je trekt de telefoonkaart gewoon weer uit de gleuf. Spierings: 'De laatste tijd merken we dat mensen proberen gratis gebruik te maken van de zuil. Wij zijn natuurlijk niet blij met zulke trucs maar het geeft wel aan dat de zuilen onderdeel zijn geworden van de straat.'

De WebWalker, een internetzuil in breekbare 'avondkleding', zoekt zijn publiek voornamelijk in cafés en andere openbare gelegenheden. Een beetje zoals de gokautomaat in een snackbar en de flipperkast in een sportkantine. 'De WebWalker is vooral bedoeld om snel iets te raadplegen op internet of een mailtje te versturen,' licht Marcel Römer van het gelijknamige bedrijfje toe. 'Wij verwachten niet dat men uitgebreid gaat staan surfen.' Dat bedoelt Römer letterlijk want de monitor (met touchscreen) hangt op ooghoogte. Surfen op de Webwalker kost een knaak per tien minuten. Opbrengsten die ten goede komen aan de mede-exploitant. Römer: 'De café-eigenaar of restauratiehouder krijgt daarnaast nog een percentage uit de reclame-opbrengsten.' Wanneer de WebWalker niet in gebruik is, vertoont het scherm een screensaver met reclameboodschappen. 'Zo'n zuil heeft toch een hoge attentiewaarde. Hij straalt een cybergevoel uit.' Tja, totdat de RSI in je kuiten schiet.