door Erwin van der Zande
24:06:97
'De kans is groot dat internet één van de manieren wordt om muziek in CD-kwaliteit te verkrijgen, naast de platenwinkel, de eigen kopie van radio of CD's, en dergelijke.' Dat schrijft auteursrechtenorganisatie Buma/Stemra in haar FAQ in toelichting op de Tijdelijke Regeling die vorig jaar mei met veel ophef in werking trad. De FAQ blijkt nogal gedateerd. Want muziek in CD-kwaliteit is reeds vrij eenvoudig en voor nop op het Net te vinden. Sterker nog, de 'audio-piraten' nemen de laatste tijd in omvang toe evenals de hoeveelheid albums en songs. De reden van deze opkomst is een compressietechniek genaamd MPEG Audio Layer 3, beter bekend als MP3.
Een nummer van drie minuten staat normaliter gelijk aan een audiobestand (16-bit, stereo) van ongeveer 30 Mb. Veel te groot om via internet uit te wisselen. MP3 daarentegen drukt het bestand samen tot een factor 10 kleiner en dat zonder kwaliteitsverlies. Hoewel 3 Mb nog steeds aanzienlijk is om in stereo en digitaal naar een nummer van bijvoorbeeld The Spice Girls, U2, Herman Brood, of Daftpunk te kunnen luisteren, is het voor velen klein genoeg getuige het aantal overbelaste MP3-sites.
MP3 vraagt om aparte software. Met CD rippers zoals Dido kun je een nummer van een audio CD kopiëren. Dat levert een lijvig WAV-bestand op die met een programma als L3 wordt omgezet in MP3. Players zoals WinAmp of MacAmp die qua functionaliteit voor een gemiddelde CD-speler niet onder doen, spelen de bootleg nummers af. Een beetje stevige computerboxen of een verbinding naar de hi-fi versterker zijn overigens wel aan te raden. We hebben het hier tenslotte wel over muziek van CD-kwaliteit.
Sample before you buy, no redistribution, and delete within 24 hours. Aldus de MP3-ethiek, vergelijkbaar met de warez filosofie. De platenmaatschappijen en auteursrechtenorgansaties hebben er echter geen boodschap aan. Twee weken geleden nog werden in de Verenigde Staten drie MP3-sites voor de rechter gesleept vanwege het onrechtmatig via internet verspreiden van muziek. 'De problematiek wordt voor ons ook steeds dringender', zegt Buma/Stemra woordvoerder Willem Wanrooij. 'We hebben een paar keer op het punt gestaan om te procederen. Maar in die gevallen kwamen we eruit met de Tijdelijke Regeling.' Deze regeling stelt dat iedereen - particulier of onderneming - die meer dan vijf minuten muziek op zijn site heeft staan honderd gulden per maand moet betalen aan Buma/Stemra. Wanrooij: 'Het moment komt dichterbij dat je moet denken aan een meer definitieve regeling.'
Op internationaal vlak wordt er door verscheidene organisaties gewerkt aan een project genaamd WorksNet. Het project is opgezet als een mondiale database waar uiteindelijk miljarden titels in zullen staan geregistreerd. Mondiaal misbruik vraagt om een mondiaal antwoord zullen ze gedacht hebben. In het systeem krijgt elke song een eigen unieke code: een International Standard Work Code. Niet alleen omdat zulke 'barcodes' de administratie vereenvoudigt maar vooral om ervoor te zorgen dat op de lange termijn elke kopie van een digitale song zo'n code bevat. Een code die traceerbaar is elke keer wanneer een song wordt afgespeeld, ongeacht of dat nu op de radio is of op internet. Bij de ontwikkeling van de opvolger van MP3, MP4, is ruimte gereserveerd voor de code. Muziek, zo wordt verwacht, zal immers overgaan op digitale distributie: pay-per-play.
Het is nog maar de vraag of een grootscheeps tracking-systeem zal werken. Laat staan wordt toegelaten. Bovendien maken audio-piraten nu al veelvuldig gebruik van anonieme ftp-sites, nieuwsgroepen en irc-kanalen, waardoor zij moeilijker traceerbaar zijn. Een verschijnsel dat waarschijnlijk alleen maar zal groeien naarmate Big Brother beter gaat luisteren. 
