door Erwin van der Zande
01:07:97
Anderhalve week geleden kondigde minister Borst van Volksgezondheid beleidsmaatregelen aan om de handel in geneesmiddelen via internet aan te pakken. Niet dat de medicijnenverkoop de spuigaten uitloopt, maar voorkomen is beter dan genezen. Want er zijn online inderdaad rare goedjes te koop. Medicijnen die uitsluitend op recept verkrijgbaar zouden moeten zijn bij een reguliere apotheek. 'Als je niet ingrijpt, leidt dit tot ongelukken', aldus minister Borst.
Het ministerie werd half oktober vorig jaar opgeschrikt door de kwestie Eurocare. Op deze inmiddels verwijderde site kon men ongehinderd smart drugs en talloze receptgeneesmiddelen bestellen in iedere gewenste hoeveelheid. Middelen tegen depressie (Prozac), impotentie en eetlustremmers. Eurocare bleek gevestigd in Nederland en onder druk van internationale protesten greep de Inspectie voor de Gezondheidszorg in.
De Inspectie moest begin dit jaar opnieuw in actie komen toen Tribune, het nieuwsblad van de Socialistische Partij, InHome Health Services ontdekte. In het assortiment van InHome waren verscheidene receptmedicijnen opgenomen: middelen tegen hoge bloeddruk, epilepsie en de ziekte van Alzheimer. De medicijnen werden via Engeland ingevoerd in Nederland. De douane heeft er geen grip op, want in Europa geldt een vrij verkeer van goederen. Woordvoerder Walter Annard van Volksgezondheid: 'Wij hebben contact gezocht met de Engelse autoriteiten. Meer kan ik er nu niet over zeggen, want het onderzoek naar InHome loopt nog.' De site van InHome is ieder geval 'down for the moment'.
Huisartsen en apothekers weten welke medicijnen bij welke kwaal horen, wat de juiste dosering is en welke medicijnen gecombineerd kunnen worden en welke niet. De exploitanten van sites zoals Smartbomb, Cosmic Sales en VitaMan houden liever een verkooppraatje en laten bijsluiters achterwege. 'Op sommige sites staan de raarste verhalen. Smart drugs die - als je de toelichting mag geloven - ervoor zorgen dat je nooit meer dood gaat', vertelt Frans Moss van apothekersorganisatie KNMP. Moss noemt een aantal smart drugs die op verscheidene sites worden aangeboden. Navraag bij het Geneesmiddelen Informatiecentrum wijst uit dat de meeste verre van koosjer zijn.
De 'smart drug' melatonine bijvoorbeeld is een neurohormoon dat het slaap-waak ritme in de gaten houdt en veel wordt verkocht als wondermiddel tegen jetlags. In Nederland is het middel als voedingssupplement in de handel geweest maar teruggetrokken. De werking ervan staat niet vast, evenals de bijwerkingen. DHEA is ook een hele populaire. Dit middel zou ouderdomsziekten voorkomen. Elk wetenschappelijk bewijs ontbreekt echter. Deprenyl is een geneesmiddel voor de ziekte van Parkinson en is louter op recept verkrijgbaar. Piracetam zou helpen tegen cognitieve stoornissen - niet bewezen. DMAE is bedoeld voor mensen met verminderde aandacht en leermoeilijkheden - uit de handel genomen. De lijst gaat nog een tijdje zo door.
Daarmee is niet gezegd dat alle smart drugs en drinks gevaarlijk zijn. Het toont alleen aan dat postorder farmacie via internet waarbij geen recept nodig is risico's met zich meeneemt. Risico's die niet nodig zijn. Als een middel aantoonbaar werkt, dan zal iedere arts het middel voorschrijven als je het nodig hebt. De geneesmiddelen zijn dan bovendien goedkoper en voorzien van een bijsluiter.
Minister Borst zal overleg gaan voeren met internet providers over een manier waarop reclame en bestelformulieren voor geneesmiddelen op websites zijn te weren. Daarnaast zal zij de Europese Commissie verzoeken om na te gaan in hoeverre het wenselijk en mogelijk is geneesmiddelenreclame op internet internationaal aan te pakken. Daarbij is het idee geopperd providers verantwoordelijk te stellen voor publikatie van teksten die in strijd zijn met Europese wet- en regelgeving. Felipe Rodriquez, voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Internet Providers (NLIP) verklaarde tegenover Webwereld daar weinig voor te voelen. Zo lang er geen wet wordt gebroken, grijpt een provider niet in. Mocht er een overtreding plaatsvinden, dan wacht een provider de stappen van justitie af. Minister Borst heeft dus ook een verwijzing nodig. 
